Wai Number: 1040

Te Paparahi o Te Raki (Northland)

StatusReport Writing

Ka ruku te ruku tātari o Te Paparahi o Te Raki (Northland) (Wai 1040), i whakahaeretia e Kaiwhakawā Craig Coxhead, ki ngā kerēme ko tōna 415 nei. Nā ngā hapū o Ngāpuhi, Ngātiwai, Ngāti Hine, Patuharakeke, Ngāti Rehua, Ngāti Whātua me Ngāti Manuhiri i whakatakoto i ngā kerēme.

Ka whai te rohenga whakateraki o tēnei takiwā ruku tātari i te kahiwi o te pae maunga o Maungataniwha, ā, ka tāpirihia te Whanga o Whāngāpē. Kei roto i te rohenga ki te uru ko te rohenga tuawhenua ki tua atu i ngā takiwā ruku tātari o Te Roroa me Kaipara. Ka whai te rohenga ki te tonga i te Takutai ki te Raki o te Whanga o te Waitematā. Ka ahu te rohenga ki te rāwhiti mā te takutai rāwhiti, ā, ka tāpirihia ētahi o ngā motu o waho, pērā i Rangitoto me Aotea.

 

Tirohia te mapi

Ngā take matua

Kei roto i ngā take matua i Te Raki wāhanga 2 ko:

  • Te Tino rangatiratanga, te kāwanatanga me te tū motuhake: te whakapāpā ā-tōrangapū i waenga i ngāi Māori me te Karauna, tae atu ki te pūnaha ā-rūnanga o ngā 1860 me te hononga i waenga i te Karauna me ngā kaupapa Kotahitanga o ngā tau 1880, ngā tau 1890 me te rautau rua tekau.
  • I mua tata atu i te Tiriti o Waitangi (otirā, te tukanga Kerēme Whenua o Mua 1841–43, tuhinga, me ngā whenua toenga, te mana hoko me te hoko, me te Pakanga ki te Raki 1844–46).
  • Te whahaerenga o te Native Land Court me te whakawātea whenua Māori i ngā rautau 19 me te 20.
  • Te whakahaere o te whenua Māori i te rautau rua tekau mā tahi, tae atu ki ngā kaunihera me ngā reiti, me ngā rironga i raro mahinga tūmatanui.
  • Te puritanga me te whakahaere o ngā rauemi taiao, wai, me ngā rauemi ehara i te whenua.
  • Takutai moana.
  • Te whanaketanga ohaoha me ngā take ohapori me te kaha.
  • Te reo Māori, wāhi tapu, taonga, me ngā tikanga.
  • Ko ngā take ā-rohe tauwhāiti tae atu ki te Wāpu o Whāngārei/Northport, Marsden Point Refinery, Hauturu and me te Kāreti o Hato Petera College – te hoko o ngā Whenua Karāti Karauna.

 

Ngā mema o te rōpū

Ko te mana whakahaere o te rōpū ruku tātari mō te wāhanga 1 ko Kaiwhakawā Coxhead.

Kei runga hoki i te rōpū ko:

  • Dr Richard Hill
  • Joanne Morris
  • Kihi Ngatai
  • Keita Walker
  • Emeritus Professor Ranginui Walker

Ko te mana whakahaere o te rōpū ruku tātari mō te wāhanga 2 ko Kaiwhakawā Coxhead. Kei runga hoki i te rōpū ko:

  • Dr Robyn Anderson
  • Dr Ann Parsonson

He mema hoki a Ahorangi Ranginui Walker o te rōpū o te wāhanga 2 tae noa ki te Pēpuere 2016. Kua haere ia ki tua o te ārai.

He mema hoki a Tākuta Kihi Ngatai o te paewhiri wāhanga 2 tae noa ki te Ākuhata 2021. Kua haere ia ki tua o te ārai.

 

Te ahu whakamua o te ruku tātari

Ruku tātari wāhanga 1

Ka whakahaeretia ngā nohoanga o te ruku tātari wāhanga 1 i waenga i te Mei 2010 me te Pēpuere 2011. I te 14 o Noema 2014, ka whakahaeretia te tuku i te pūrongo o te Te Paparahi o Te Raki wāhanga 1 ki Te Tii Marae, Waitangi. Ka urupare te pūrongo o wāhanga 1  ki ngā take i pātaihia e te Taraipiunara, ā, -  he mea ahurei tēnei i roto i ngā ruku tātari a te Taraipiunara - i arotahi ki te mārama o ngāi Māori, o te Karauna hoki ki He Whakaputanga o te Rangatiratanga i te tau 1835, me te Tiriti o Waitangi i te tau 1840.

Ruku tātari wāhanga 2

Ka mutu ngā nohoanga wāhanga 2 i te Oketopa 2017. I whiwhi i ngā tāpaetanga whakakapi whakamutunga i te Mei o 2018. Ināianei, kei te tuhia te pūrongo mō te ruku tātari nei.

I whakaputa te Taraipiunara i tana putanga i mua i te tānga o wāhanga 1 o Tino Rangatiratanga me te Kāwanatanga: The Report on Stage 2 of the Te Paparahi o Te Raki Inquiry  i te Tīhema o 2022.

Ka whakahaeretia te hui kia tuku i te putanga whakamutunga kua tā o te pūrongo i te 9 o Tīhema 2023 ki ngā whenua o te Tiriti o Waitangi ki Pēwhairangi.

Te rangahau

I whakaputa tētahi hōtaka rangahau o te Crown Forestry Rental Trust (CFRT) i te nuinga o te rangahau mō te wāhanga 2. I tuku kirimana hoki te Rōpū Whakamana i Te Tiriti o Waitangi mō ētahi pūrongo e arotahi ana ki ngā take kerēme ā-rohe. I whakaputaina hoki ētahi atu pūrongo e ngā kaikerēme me te Karauna.

Ngā tono tuhinga:

Mō ngā tono tuhinga katoa mō tēnei ruku tātari, īmēra ki: WT_Requests@justice.govt.nz

Ngā tono ruku tātari:

Mō ngā tono katoa e hāngai ana ki te ruku tātari, īmēra: WT.Registrar@justice.govt.nz

NGĀ TAKE MATUA E AROTAHITIA ANA
Tino rangatiratanga
Political engagement
Old land claims
Native Land Court
Local government and rating
Public works
Environment
Takutai moana/foreshore and seabed
Socio-economic
Te reo Māori

Ngā mema o te rōpū

Kaiwhakawā Matua Tuarua Craig Coxhead
Mana Whakahaere
Hei pānui atu anō
Dr Ann Parsonson
Mema*
Hei pānui atu anō
Dr Robyn Anderson
Mema
Hei pānui atu anō

Ngā pūrongo me ngā pānuitanga

1.1.0404(a)
Statement of claim (SOC)

Amended Statement of Claim, 11 Mar 14

10 Apr 2017
Rahinga: 312KB
10 Apr 2017
Rahinga: 783KB
10 Apr 2017
Rahinga: 1.33MB
1 ... 136 137 138 ... 985